Liturgia św. Bazylego Wielkiego

 

 [1] [2]  dalej >>>

Część druga

LITURGIA KATECHUMENÓW

I. Obrzędy przygotowawcze

OKADZENIE

Diakon (a gdy go nie ma - Kapłan), kreśląc Kadzielnicą znak krzyża, okadza Żertwiennik, ołtarz, ikony w Sanktuarium, Święte Wrota, Ikonostas, ludzi, wraca do Sanktuarium, okadza znów Ołtarz i Kapłana. Okadzając, odmawia Troparion i Psalm 50.

KD. W grobie byłeś ciałem, w otchłani duszą, jako Bóg, w raju zaś z łotrem, a na tronie z Ojcem i Duchem Świętym siedziałeś, Chryste wszystko wypełniający, nieogarnięty. Zmiłuj się nade mną, Boże, w Swojej łaskawości, w ogromie Swego miłosierdzia wymaż moją nieprawość! Obmyj mnie zupełnie z mojej winy i oczyść mnie z grzechu mojego! Uznaję bowiem moją nieprawość, a grzech mój jest zawsze przede mną. Tylko przeciw Tobie zgrzeszyłem i uczyniłem, co złe jest przed Tobą, tak, że się okażesz sprawiedliwym w Swym wyroku i prawym w Swoim osądzie. Oto zrodzony jestem w przewinieniu i w grzechu poczęła mnie matka. Oto Ty masz upodobanie w ukrytej prawdzie, naucz mnie tajników mądrości. Pokrop mnie hizopem, a stanę się czysty, obmyj mnie, a nad śnieg wybieleję. Spraw, bym usłyszał radość i wesele: niech się radują kości, któreś skruszył! Odwróć oblicze Swe od moich grzechów i wymaż wszystkie moje przewinienia! Stwórz, o Boże, we mnie serce czyste i odnów w mojej piersi ducha niezwyciężonego! Nie odrzucaj mnie od Swego oblicza i nie odbieraj mi Świętego Ducha Swego. Przywróć mi radość z Twojego zbawienia i wzmocnij mnie duchem ochoczym! Chcę nieprawych nauczyć dróg Twoich i nawrócą się do Ciebie grzesznicy. Od krwi uwolnij mnie, Boże, mój Zbawco: niech mój język sławi Twoją sprawiedliwość! Otwórz moje wargi, Panie, a usta moje będą głosić Twoją chwałę. Ty się bowiem nie radujesz ofiarą i nie chcesz całopaleń choćbym je dawał. Moją ofiarą, Boże, duch skruszony, nie gardzisz, Boże, sercem pokornym i skruszonym. Panie, okaż Syjonowi łaskę w Twej dobroci: odbuduj mury Jeruzalem! Wtedy będą Ci się podobać prawe ofiary, dary i całopalenia, wtedy będą składać cielce na Twoim ołtarzu.

Во гробе плотски‚ во аде же с душею яко Бог‚ в раи же с разбойником‚ и на престоле был еси‚ Христе‚ со Отцем и Духом‚ вся исполняяй‚ неописанный.  Помилуй мя‚ Боже‚ по велицей милости Твоей‚ и по множеству щедрот Твоих очисти беззаконие мое. Наипаче омый мя от беззакония моего и от греха моего очисти мя! Яко беззаконие мое аз знаю‚ и грех мой предо мною есть выну. Тебе единому согреших и лукавое пред Тобою сотворих: яко да оправдишися во словесех Твоих и победиши‚ внегда судити ти. Се бо в беззакониих зачат есмь‚ и во гресех роди мя мати моя. Се бо истину возлюбил еси: Безвестная и тайная премудрости Твоея явил ми еси. Окропиши мя иссопом и очищуся: омыеши мя‚ и паче снега убелюся. Слуху моему даси радость и веселие: возрадуются кости смиренныя. Отврати лице Твое от грех моих и вся беззакония моя очисти. Сердце чисто созижди во мне‚ Боже‚ и дух прав обнови во утробе моей. Не отвержи мене от лица Твоего и Духа Твоего Святаго не отими от мене. Воздаждь ми радость спасения Твоего и духом владычным утверди мя. Научу беззаконныя путем Твоим‚ и нечестивии к Тебе обратятся. Избави мя от кровей‚ Боже‚ Боже спасения моего: возрадуется язык мой правде Твоей. Господи‚ устне мои отвержеши‚ и уста моя возвестят хвалу Твою. Яко аще бы восхотел еси жертвы‚ дал бых убо: всесожжения не благоволиши. Жертва Богу дух сокрушен: сердце сокрушенно и смиренно Бог не уничижит. Ублажи‚ Господи‚ благоволением Твоим Сиона‚ и да созиждутся стены Иерусалимския: Тогда благоволиши жертву правды‚ возношение и всесожегаемая: Тогда возложат на олтарь Твой тельцы.

Po czym oddaje Kadzielnicę.

MODLITWY PRZED OŁTARZEM

Kapłan i Diakon stają razem przed świętym Ołtarzem i kłaniają się trzykrotnie, odmawiając modlitwy:

KD. Królu niebieski, Pocieszycielu, Duchu prawdy, który wszędzie jesteś i wszystko wypełniasz, Skarbnico wszelkiego dobra i Dawco życia, przyjdź i zamieszkaj w nas i obmyj nas z wszelkiej nieczystości i zbaw, o Dobry, dusze nasze (pokłon). Chwała na wysokości Bogu, a na ziemi pokój ludziom dobrej woli (dwa razy i pokłon). Panie, otwórz wargi moje, a usta moje będą głosić chwałę Twoją! (pokłon)

Царю небесный‚ Утешителю‚ Душе истины‚ Иже везде сый и вся исполняяй‚ Сокровище благих и жизни Подателю‚ прииди и вселися в ны‚ и очисти ны от всякия скверны‚ и спаси‚ Блаже‚ душы нашя. Слава в вышних Богу‚ и на земли мир‚ в человецех благоволение. Господи‚ устне мои отверзеши‚ и уста моя возвестят хвалу Твою.

Kapłan całuje Księgę Ewangelii, a Diakon Ołtarz i następuje dialog między Diakonem i Kapłanem. Diakon pochyla przed Kapłanem głowę i, trzymając trzema palcami prawej ręki Orarion, mówi:

D. Już czas rozpocząć służbę Bogu; pobłogosław, ojcze! K. Błogosławiony Bóg nasz w każdym czasie, teraz i zawsze i na wieki wieków. D. Amen. Pomódl się za mnie, ojcze święty! K. Niech Pan kieruje twoimi krokami. D. Wspomnij mnie, ojcze święty!

Время сотворити Господеви‚ владыко‚ благослови. Благословен Бог наш всегда‚ ныне и присно и во веки веков. Аминь. Помолися о мне‚ владыко святый. Да исправит Господь стопы Твоя. Помяни мя‚ владыко святый.

Kapłan błogosławi Diakona prawą ręką.

K. Niech Pan wspomni ciebie w Królestwie Swoim w każdym czasie, teraz i zawsze i na wieki wieków. D. Amen.

Да помянет тя Господь Бог во Царствии Своем‚ всегда‚ ныне и присно и во веки веков. Аминь.

Diakon całuje rękę Kapłana, kłania się Ołtarzowi i północnymi Drzwiami wychodzi przed Święte Wrota i znowu kłania się trzy razy.

D. Panie, otwórz wargi moje, a usta moje będą głosić Twoją chwałę!

Господи‚ устне мои отверзеши‚ и уста моя возвестят хвалу Твою.

II. Wstęp

DOKSOLOGIA WSTĘPNA

D. Pobłogosław, ojcze.

Благослови‚ владыко.

Kapłan Księgą Ewangelii czyni znak krzyża nad Ołtarzem.

K. Błogosławione Królestwo Ojca i Syna i Świętego Ducha, teraz i zawsze i na wieki wieków. *(Chór) Amen.

Благословено Царство Отца и Сына и Святаго Духа‚ ныне и присно и во веки веков. Аминь.

WIELKA EKTENIA

Na każde wezwanie Diakona chór odpowiada: Panie, zmiłuj się.

D. W pokoju do Pana módlmy się. O pokój z wysokości i o zbawienie dusz naszych, do Pana módlmy się. O pokój dla całego świata, pomyślność świętych Kościołów Bożych i jedność wszystkich, do Pana módlmy się. Za ten święty Dom Boży i za tych, co z wiarą, pobożnością i bojaźnią Bożą do niego przychodzą, do Pana módlmy się. Za Jego Świątobliwość ojca naszego i Arcykapłana Powszechnego N., Papieża Rzymskiego, i  za Najdostojniejszego Metropolitę (lub Arcybiskupa lub Biskupa) naszego N., czcigodnych kapłanów, diakonów Chrystusa, całe duchowieństwo i lud Boży, do Pana módlmy się. Za chronioną przez Boga ojczyznę naszą, władze państwowe i jej wojsko, do Pana módlmy się. Za to miasto (lub tę wieś lub ten klasztor) za wszystkie miasta, kraje i za wszystkich wiernych w nich mieszkających, do Pana módlmy się. O dobrą pogodę, obfite urodzaje i o czasy spokojne, do Pana módlmy się. Za podróżujących, chorych, cierpiących, uwięzionych oraz ich ocalenie, do Pana módlmy się.   O wyzwolenie nas od wszelkiego ucisku, gniewu Bożego, niebezpieczeństw i nieszczęśliwego losu, do Pana módlmy się. Weź w opiekę, zbaw, zmiłuj się i ochraniaj nas, Boże, Swoją łaską. Wspominając przenajświętszą, przeczystą, przebłogosławioną i pełną chwały Panią naszą Bogurodzicę i zawsze Dziewicę Maryję oraz wszystkich świętych, polecajmy siebie samych, naszych bliźnich i całe nasze życie Jezusowi Chrystusowi, naszemu Bogu. * Tobie, o Panie.

Миром Господу помолимся О свышнем мире и спасении душ наших‚ Господу помолимся. О мире всего мира‚ благостоянии святых Божиих Церквей и соединении всех‚ Господу помолимся. О святем храме сем и с верою‚ благоговением и страхом Божиим входящих вонь‚ Господу помолимся.   О господине и отце нашем Святейшем Вселенстем Архиерее имя рек Папе Римстем‚ и о господине нашем Митрополите (или Архиепископе‚ или Епископе) имя рек (его же есть область)‚ честнем пресвитерстве‚ во Христе диаконстве‚ о всем причте и людех‚ Господу помолимся. О богохранимей стране нашей‚ предержащих властех и воинстве ея‚ Господу помолимся. О граде сем (или О веси сей‚ или О святей обители сей)‚ всяком граде‚ стране и верою живущих в них‚ Господу помолимся. О благорастворении воздухов‚ о изобилии плодов земных и временех мирных‚ Господу помолимся. О плавающих‚ путешествующих‚ недугующих‚ страждущих‚ плененных и о спасении их‚ Господу помолимся. О избавитися нам от всякия скорби‚ гнева и нужды‚ Господу помолимся.   Заступи‚ спаси‚ помилуй и сохрани нас‚ Боже‚ Твоею благодатию. Пресвятую‚ пречистую‚ преблагословенную‚ славную Владычицу нашу и Богородицу и Приснодеву Марию‚ со всеми святыми помянувше‚ сами себе и друг друга, и весь живот наш Христу Богу предадим. Тебе‚ Господи.

Diakon robi pokłon i staje przed ikoną Chrystusa. Kapłan w międzyczasie odmawia modlitwę pierwszej antyfony.

K. (po cichu) Panie Boże nasz, którego potęga jest niezrównana a chwała nie do pojęcia; którego miłosierdzie jest bez granic a miłość do ludzi niewysłowiona; Ty Sam, Panie, w Swej łaskawości wejrzyj na nas i na tę świątynię, i okaż nam oraz tym, którzy z nami się modlą, obfite Swoje miłosierdzie i zmiłowania. (głośno) Albowiem Tobie należy się wszelka chwała, cześć i hołd, Ojcu, Synowi i Świętemu Duchowi, teraz i zawsze i na wieki wieków. * Amen.

Господи Боже наш‚ Егоже держава несказанна‚ и слава непостижима‚ Егоже милость безмерна‚ и человеколюбие неизреченно: сам‚ Владыко‚ по благоутробию Твоему‚ призри на ны‚ и на святый храм сей и сотвори с нами‚ и молящимися с нами‚ богатыя милости Твоя‚ и щедроты Твоя. Яко подобает Тебе всякая слава‚ честь и поклонение‚ Отцу и Сыну и Святому Духу‚ ныне и присно и во веки веков. Аминь.

PIERWSZA ANTYFONA

Chór śpiewa pierwszą Antyfonę, której treść zależy od dnia i okresu liturgicznego. Najczęstszym elementem pierwszej Antyfony jest Psalm 103:

* Błogosław, duszo moja, Pana, błogosławiony jesteś, Panie. Błogosław, duszo moja, Pana, i całe moje wnętrze święte Imię Jego! Błogosław, duszo moja, Pana, i nie zapominaj o wszystkich Jego dobrodziejstwach! On odpuszcza wszystkie twoje winy, On leczy wszystkie twe niemoce, On życie twoje wybawia od zguby, On wieńczy cię łaską i zmiłowaniem, On twoje dni nasyca dobrami: odnawia się młodość twoja jak orła. Pan czyni dzieła sprawiedliwe, bierze w opiekę wszystkich uciśnionych. Drogi swoje objawił Mojżeszowi, dzieła swoje synom Izraela. Miłosierny jest Pan i łaskawy, nieskory do gniewu i bardzo łagodny. Nie wiedzie sporu do końca i nie płonie gniewem na wieki. Nie postępuje z nami według naszych grzechów ani według win naszych nam nie odpłaca. Błogosław, duszo moja, Pana, i całe moje wnętrze święte Imię Jego! Błogosławiony jesteś, Panie!

Благослови‚ душе моя‚ Господа‚ благословен еси‚ Господи. Благослови‚ душе моя‚ Господа‚ и вся внутренняя моя‚ имя святое Его! Благослови‚ душе моя‚ Господа‚ и не забывай всех воздаяний Его! Очищающаго вся беззакония твоя‚ исцеляющаго вся недуги твоя. Избавляющаго от истления живот твой‚ венчающаго тя милостию и щедротами. Исполняющаго во благих желание твое: обновится яко орля юность твоя. Творяй милостыни Господь и судьбу всем обидимым. Сказа пути Своя Моисеови‚ сыновом израилевым хотения Своя. Щедр и милостив Господь‚ долготерпелив и многомилостив. Не до конца прогневается‚ ниже в век враждует. Не по беззаконием нашим сотворил есть нам‚ ниже по грехом нашим воздал есть нам. Благослови‚ душе моя‚ Господа‚ и вся внутренняя моя‚ имя святое Его. Благословен еси‚ Господи.

                MAŁA EKTENIA

Diakon powraca przed Święte Wrota.

D. Jeszcze raz nieustannie w pokoju do Pana módlmy się.  * Panie, zmiłuj się. D. Weź nas w opiekę, zbaw nas, zmiłuj się i ochraniaj nas, Boże, Swoją łaską. * Panie, zmiłuj się. D. Wspominając przenajświętszą, przeczystą, przebłogosławioną i pełną chwały Panią naszą Bogurodzicę i zawsze Dziewicę Maryję oraz wszystkich świętych, polecajmy siebie samych, naszych bliźnich i całe nasze życie Jezusowi Chrystusowi, naszemu Bogu. * Tobie, o Panie.

Паки и паки миром Господу помолимся. Господи‚ помилуй. Заступи‚ спаси‚ помилуй и сохрани нас‚ Боже‚ Твоею благодатию. Господи‚ помилуй. Пресвятую‚ пречистую‚ преблагословенную‚ славную Владычицу нашу Богородицу и Приснодеву Марию‚ со всеми святыми помянувше‚ сами себе и друг друга и весь живот наш Христу Богу предадим. Тебе‚ Господи.

Diakon odchodzi przed ikonę Chrystusa.

K. (po cichu) Panie Boże nasz, zbaw lud Swój i błogosław dziedzictwo Swoje, zachowaj w pokoju całość Swojego Kościoła. Uświęć tych, którzy miłują piękno Twojego Domu; Swoją Boską mocą obdarz ich nawzajem chwałą i nie opuszczaj nas, którzy pokładamy w Tobie nadzieję. (głośno) Albowiem Twoje jest panowanie i Twoje jest Królestwo i moc i chwała, Ojca i Syna i Świętego Ducha, teraz i zawsze i na wieki wieków. * Amen.

Господи Боже наш‚ спаси люди Твоя‚ и благослови достояние Твое‚ исполнение Церкве Твоея сохрани‚ освяти любящия благолепие дому Твоего: Ты тех возпрослави Божественною Твоею силою‚ и не остави нас‚ уповаюших на Тя. Яко Твоя держава и Твое есть Царство и сила и слава‚ Отца и Сына и Святаго Духа‚ ныне и присно и во веки веков.   Аминь.

DRUGA ANTYFONA

Chór śpiewa drugą Antyfonę. Najczęściej jest to Psalm 145:

* Chwal, duszo moja, Pana, chcę chwalić Pana, jak długo żyć będę; chcę śpiewać Bogu mojemu, póki będę  istniał. Nie pokładajcie ufności w książętach ani w człowieku, u którego nie ma wybawienia. Gdy tchnienie go opuści, wraca do swej ziemi, wówczas przepadają jego zamiary. Szczęśliwy, komu pomocą jest Bóg Jakuba, kto ma nadzieję w Panu, Bogu swoim, który stworzył niebo i ziemię, i morze ze wszystkim, co w nich istnieje. On wiary dochowuje na wieki, daje prawo uciśnionym i daje chleb głodnym. Pan uwalnia jeńców. Pan przywraca wzrok niewidomym, Pan podnosi pochylonych, Pan miłuje sprawiedliwych.  Pan strzeże przychodniów, chroni sierotę i wdowę, i na bezdroża kieruje występnych. Pan króluje na wieki, Bóg twój, Syjonie przez pokolenia. Chwała Ojcu i Synowi i Świętemu Duchowi, i teraz i zawsze i na wieki wieków, amen. Jednorodzony Synu i Słowo Boga, Ty, Nieśmiertelny, zechciałeś dla naszego zbawienia przyjąć ciało od Najświętszej Bogurodzicy i zawsze Dziewicy Maryi, i stałeś się człowiekiem bez żadnej zmiany,  Ty, Chryste Boże, ukrzyżowany, śmiercią śmierć zniszczyłeś,  Ty, jedna z osób Świętej Trójcy, wychwalany na równi z Ojcem i Duchem Świętym, zbaw nas.

Хвали‚ душе моя‚ Господа: восхвалю Господа в животе моем‚ пою Богу моему‚ дондеже есмь. Не надейтеся на князи‚ на сыны человеческия‚ в нихже несть спасения. Изыдет дух его и возвратится в землю свою: в той день погибнут вся помышления его. Блажен‚ емуже Бог Иаковль помощник его‚ упование его на Господа Бога своего‚ сотворшаго небо и землю‚ море и вся‚ яже в них. Хранящаго истинну в век‚ творящаго суд обидимым‚ дающаго пищу алчущим. Господь решит окованныя: Господь умудряет слепцы: Господь возводит низверженныя: Господь любит праведники. Господь хранит пришелцы‚ сира и вдову приимет‚ и пыть грешных погубит. Воцарится Господь во век‚ Бог твой‚ Сионе‚ в род и род. Слава Отцу и Сыну и Святому Духу‚ и ныне и присно и во веки веков, аминь. Единородный Сыне и Слове Божий‚ Бессмертен сый‚ и изволивый спасения нашего ради воплотитися от Святыя Богородицы и Приснодевы Марии‚ непреложно вочеловечивыйся‚ распныйся же‚ Христе Боже‚ смертию смерть поправый‚ един Сый Святыя Троицы, спрославляемый Отцу и Святому Духу‚ спаси нас.

MAŁA EKTENIA

Diakon przychodzi przed Święte Wrota.

D. Jeszcze raz nieustannie... (jak wyżej).

Паки и паки...

Diakon kłania się, wchodzi do Sanktuarium i staje obok Kapłana.

K. (po cichu) Ty, który dałeś nam te wspólne i jednomyślne modlitwy, który przyrzekłeś spełnić prośby dwóch lub trzech będących jednej myśli w imię Twoje, Ty Sam teraz spełnij dla pożytku wszystkich prośby sług Swoich, dając nam w obecnym świecie poznanie Twej prawdy a w przyszłym życie wieczne. (głośno) Albowiem Ty jesteś Bogiem dobrym i miłującym człowieka i Tobie chwałę oddajemy, Ojcu i Synowi i Świętemu Duchowi, teraz i zawsze i na wieki wieków. * Amen.

Иже общия сия‚ и согласныя даровавый нам молитвы‚ Иже и двема‚ или трем‚ согласующимся о имени Твоем‚ прошения подати обещавый: Сам и ныне раб Твоих прошения к полезному исполни‚ подая нам в настоящем веце познание Твоея истины‚ и в будущем живот вечный даруя. Яко благ и Человеколюбец Бог еси‚ и Тебе славу возсылаем‚ Отцу и Сыну и Святому Духу‚ ныне и присно и во веки веков. Аминь.

TRZECIA ANTYFONA

Otwiera się Święte Wrota.

* W Królestwie Swoim wspomnij nas, Panie, gdy przyjdziesz w królestwie Twoim. Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie. Błogosławieni, którzy się smucą, albowiem oni będą pocieszeni. Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię. Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni. Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią. Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą. Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi. Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy królestwo niebieskie. Błogosławieni jesteście, gdy wam urągają i prześladują was, i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was. Cieszcie się i radujcie, albowiem wasza nagroda wielka jest w niebie.

Во Царствии Твоем помяни нас‚ Господи‚ егда приидеши во Царствии Твоем. Блажени нищии духом‚ яко тех есть Царство Небесное. Блажени плачущии‚ яко тии утешатся.   Блажени кротции‚ яко тии наследят землю. Блажени алчущии и жаждущии правды‚ яко тии насытятся. Блажени милостивии‚ яко тии помиловании будут.                               Блажени чистии сердцем‚ яко тии  Бога узрят. Блажени миротворцы‚ яко тии сынове Божии нарекутся.   Блажени изгнани правды ради‚ яко тех есть царство небесное. Блажени есте‚ егда поносят вам‚ и ижденут и рекут всяк зол глагол на вы лжуще Мене ради. Радуйтеса и веселитеся‚ яко мзда ваша многа на набесех.

 [1] [2]  dalej >>>