MENOLOGION

 

I · II · III · IV· V· VI· VII · VIII · IX· X· XI · XII

 

KWIECIEŃ

 

1  Św. matki naszej MARII EGIPCJANKI.

                Św. Maria Egipcjanka żyła pod koniec V lub na początku VI wieku w Aleksandrii. Według tradycji w młodości prowadziła życie rozpustne. Pewnego dnia z pielgrzymami egipskimi odwiedziła Jerozolimę. Tu też prowadziła nadal życie niemoralne. W dzień Podwyższenia Krzyża św. (14 września) chciała wejść do bazyliki Grobu Pańskiego, by przyjrzeć się ceremoniom kościelnym. Niewidzialna siła odepchnęła ją i to miało powtórzyć się kilka razy. Przerażona zobaczyła nad drzwiami bazyliki obraz Matki Bożej i zawołała: „Matko miłosierdzia, nie odrzucaj mnie, daj mi ujrzeć drzewo, na którym dokonało się moje zbawienie.” Usłyszała wewnętrzny głos Bogurodzicy, który wniósł w jej duszę wstyd i żal za grzechy. Teraz już mogła wejść do świątyni. Potem resztę pokutnego życia spędziła na pustyni nad Jordanem. Po wielu latach przypadkowo odnalazł ją kapłan św. Zosima (wspomnienie 4 kwietnia), który po odbytej spowiedzi przyniósł jej Komunię św. Gdy odwiedził ją po upływie roku, już nie żyła. Legenda głosi, że pochowały ją lwy, jak św. Antoniego Pustelnika.

                TROPARION o niewieście (15).

KONTAKION, ton 4.

Odszedłszy od mroków grzechu,* oświecając swoje serce światłem pokuty,* przyszłaś, chwalebna Mario, do Chrystusa;* bo wzięłaś sobie za orędowniczkę niepokalaną i świętą Jego Matkę,* dlatego dostąpiłaś odpuszczenia grzechów* i weselisz się nieustannie z aniołami.

KONTAKION, ton 3.

(wersja grecka)

Wcześniej splamiona różnymi nieczystościami,* dziś przez pokutę stałaś się oblubienicą Chrystusa,* tęskniąc do wspólnoty z aniołami,* orężem Krzyża demonów pokonałaś,* dlatego stałaś się oblubienicą Królestwa, Mario najczcigodniejsza.

2 Św. ojca naszego TYTUSA CUDOTWÓRCY.

                 Św. Tytus (dziki gołąb łac) w IX wieku od wczesnej młodości prowadził życie zakonne w klasztorze studyckim w pobliżu Konstantynopola. Swymi pokutnymi czynami, pokorą, posłuszeństwem zaskarbił sobie sympatię wspólnoty zakonnej. Otrzymał święcenia kapłańskie. Jeszcze podwoił wysiłki dążenia do doskonałości. Swoim podopiecznym jak nikt inny okazywał słodycz, miłość, współczucie. Od młodości zachował czystość ciała i duszy. Otrzymał od Boga dar czynienia cudów. Szalała wtedy herezja obrazoburców i św. Tytus całym sercem oddał się szerzeniu kultu ikon. Zmarł w głębokiej starości, zostawiając swym uczniom i wspólnikom ascezy doskonały model zmagań na drodze do świętości.

KONTAKION, ton 4.

Zostawiłeś zgiełk doczesny,* i w ciszy przeszedłszy przez życie,* doszedłeś do Boga,* mądry nasz ojcze cudotwórco,* wielebny Tytusie.

3 Św. ojca naszego i wyznawcy NICETASA, igumena.

            Św. Nicetas (Nikētas, zwyciężca gr) urodził się w Cezarei w Bitynii. W wieku dziecięcym usługiwał w świątyni i był małym towarzyszem ascezy samotnika Stefana. Za jego radą wstąpił do klasztoru św. Sergiusza Medicius’a zbudowanego przez św. Nicefora (wspomnienie 2 czerwca) w Brussie. Patriarcha Konstantynopola św. Tarazjusz (wspomnienie 25 lutego), który zajmował ten urząd od 785 do 806 roku udzielił mu święceń kapłańskich, a jego następca św. Nicefor (806-815), wyżej wspomniany, nadał mu urząd archimandryty. W tym czasie na tron cesarski wstępuje obrazoburca Leon Ormianin (813-820), kilkakrotnie św. Nicetasa, gorliwego czciciela ikon, zmusza do odstępstwa, więzi, zsyła na wygnanie. Po jego śmierci, w 824 roku za cesarza Michała II Jąkały (820-839), wraca z wygnania i pełen zasług umiera.

KONTAKION o Nikicie, ton 2.

Posiadłeś sposób życia i rozum niebieski,* promieniejesz jasno jakby słońce,* blaskiem czynów oświecasz przebywających w światowych ciemnościach,* prowadząc wszystkich do Boga, ojcze Nicetasie,* módl się nieustannie za nas wszystkich.

4 Świętych ojców naszych JÓZEFA Hymnografa i JERZEGO z góry Maleos. I wielebnego ZOSIMY.

                Św. Józef (on (Bóg) dodał hbr) urodził się na Sycylii ok. 813 roku, a gdy ją w 827 roku zajęli arabowie, przeniósł się z rodziną na Peloponez, potem do Tesaloniki, gdzie wstąpił do klasztoru i otrzymał święcenia kapłańskie. Około 840 roku udał się do Konstantynopola, jak cesarz Teofil (829-842) wznowił walkę obrazoburczą. Wówczas prawowierne duchowieństwo wysłało św. Józefa do Rzymu, by poinformować papieża św. Leona III (795-816), który pochodził z rodziny południowoitalskiej, o grożącym niebezpieczeństwie i prosić o pomoc. Lecz napuszczeni przez obrazoburców korsarze schwytali go i uwięzili na Krecie. Po śmierci Teofila wraca do Konstantynopola i usuwa się na pustynię. Wiele mężnie cierpi za prawowierność, występuje przeciw Bardasowi, który zsyła go na Cherson. Po kilku latach wraca, jest w wielkim poważaniu u Ignacego, po raz drugi patriarchy Konstantynopola (867-877); potem u Focjusza i umiera 3 kwietnia 883 roku. Posiadłszy charyzmę układania poezji religijnej, ubogacił Kościół wielu utworami. Liczne kanony Menajonu (słow. minieja) są jego autorstwa; jest on Hymnografem z prawdziwego zdarzenia.

                Św. Jerzy żył w klasztorze w IX wieku na górze Maleos w Lakonii na Peloponezie.

                Św. Zosima (od dzoe, życie gr), 53 lata prowadził życie ascetyczne w klasztorze, potem uległ samozadowoleniu ze swych zmagań, lecz widząc wielkie trudy pokutne św. Marii Egipcjanki (wspomnienie 1 kwietnia) opamiętał się, ukorzył się i dożył w świętości do stu lat.

KONTAKION, ton 4.

Nadzwyczaj obfitym potokiem czynów pokuty,* dawcą niekończącej się pociechy* i otchłanią miłosierdzia jesteś, święty Józefie;* udziel nam na tym świecie łez bożej pokuty,* przez które przy twojej pomocy otrzymamy od Boga pociechę.

5 Świętych męczenników TEODULA i AGATOPODA i ich towarzyszy.

            Św. Teodul (Theoduolos, sługa Boga gr), lektor, i Agatopod (Agathopous, dopełniacz: Agathopodos, o dobrych nogach gr), diakon, żyli w Tesalonice i ponieśli męczeństwo za cesarzy Dioklecjana i Maksymiana (284-305).

6 Św. ojca naszego EUTYCHIUSZA, patriarchy Konstantynopola.

                Św. Eutychiusz (Eutychios, pomyślny, szczęsny gr) pochodził z Frygii i żył za czasów Justyniana I (527-565). Przez biskupa Amazji w Poncie został wyświęcony na kapłana. W roku 552 po śmierci patriarchy św. Menasa został patriarchą Konstantynopola. Brał udział w V Soborze Powszechnym w roku 553, który osądził herezje. Powstała jednak wtedy nowa herezja aftartodoketów, którzy głosili, że dzięki Wcieleniu boska natura Chrystusa wchłonęła naturę ludzką i dlatego ciało Zbawiciela nie podlegało ani cierpieniu, ani rozkładowi: Chrystus jadł nie z konieczności, lecz że inni tak robili, nie odczuwał pragnienia ani żadnych innych ludzkich potrzeb; nie mógł więc cierpieć ani przed, ani po Zmartwychwstaniu. W tę herezję popadł też cesarz Justynian. Św. Eutychiusz zwalczał tę nową herezję, dlatego wraz z innymi kilku biskupami został zdeponowany z urzędu i zesłany do klasztoru w Amazji. Mógł powrócić dopiero za cesarza Justyna II (565-578) i starać się o wykorzenienie resztek herezji. Zmarł 6 kwietnia 582 roku.

TROPARION o biskupie (5).

KONTAKION o Eutychiosie, ton 8.

Wszyscy ludzie z wiarą śpiewający pieśni,* uczcijmy z miłością świętego Eutychiusza* jako wielkiego pasterza i kapłana,* mądrego nauczyciela i pogromcę herezji,* bo on modli się do Pana za nas wszystkich.

            + Odejście ojca naszego METODEGO, nauczyciela Słowian.

Bracia Cyryl i Metody, Grecy z Tesaloniki, znali język Słowian mieszkających w Macedonii. Metody usunął się od świata do klasztoru na Olimpie w Kapadocji w pobliżu Meliteny. W r. 863 cesarz Michał III wysłał ich na Morawy, by tam głosili Ewangelię. By ułatwić sobie pracę misyjną, Cyryl ułożył alfabet słowiański, tzw. głagolicę, i przetłumaczył na język słowiański część Pisma św. i księgi liturgiczne. Umożliwiło to obu braciom wprowadzenie dla nowo nawróconych ludów liturgii w języku narodowym. Taka metoda apostolska znalazła jednak przeciwników, którzy oskarżyli świętych Cyryla i Metodego przed Stolicą Apostolską w Rzymie o zerwanie z dotychczasową tradycją pracy misyjnej Kościoła Zachodniego. Papież Hadrian II (792-867), poznawszy bliżej zagadnienie, udzielił swego poparcia dla działalności obu braci i obdarzył ich sakrą biskupią. Św. Cyryl pozostał w Rzymie i tam umarł w roku 869. Św. Metody powrócił na Morawy i prowadził pracę wśród Słowian Moraw, Czech, Węgier, i Bułgarów. Zmarł w Welehradzie 6 kwietnia 885 roku.

TROPARION o św. Metodym, ton 4.

Udziel, Chryste, Swych niebieskich łask* świętującym uroczyście dzień zaśnięcia Twego biskupa:* otwórz więc podwoje Królestwa,* uwolnij od więzów wielu grzechów,* za pośrednictwem ojca naszego, Twego świętego ucznia.

KONTAKION, ton 2.

Wychwalajmy, ludzie, boskiego i wiernego Metodego* i uwielbiajmy z miłością wielkiego pasterza Słowian;* czcigodnego sługę Przenajświętszej Trójcy, pogromcę herezji,* bo się modli za nas wszystkich.

Oprócz powyższych Troparionu i Kontakionu teksty wspólne o Biskupie (5).

7 Św. ojca naszego JERZEGO, biskupa Mityleny.

                Św. Jerzy (Georgios, rolnik gr) od młodości prowadził zakonny tryb życia, doskonaląc się przede wszystkim w pokorze. Za cesarza Leona III Izauryjczyka (718-741) był prześladowany za kult obrazów, zwalczał obrazoburców swoją zadziwiającą wiedzą i wykazywaniem ich błędów. Gdy cesarzem w latach 780 do 797 był Konstanty VI Porfirogeneta (choć rządziła z powodu jego młodego wieku jego matka Irena), św. Jerzy zostaje biskupem Mityleny na wyspie Lesbos; mądrze kieruje swą trzodą; czyste jego życie można porównać z anielskim. Miał dar czynienia cudów. Pod koniec swego życia w 815 roku za cesarza obrazoburcy Leona Ormianina (813-820) zostaje zesłany na Chersonez, gdzie w 820 roku umiera. Bóg naprzód ukazał mu godzinę śmierci za pośrednictwem gwiazdy, która zabłysła nad miastem, co widział on i jego otoczenie.

8 Świętych apostołów HERODIONA, HERMESA i in. z 70 uczniów Pana. - Św. Celestyna, papieża rzymskiego.

                Święci Herodion (Hērodiōn, dopełniacz: Hērodiōnos, różany gr), Agabus (Agabos, hbr szarańcza?), Rufus (łac. Rufus, rudy łac), Asynkryt (Asynkritos, niezrównany, przewyższający innych gr), Flegont (Phlegōn, dopełniacz: Phlegontos, płonący, błyszczący gr) i Hermes (Hermēs,) należą do 70 apostołów wybranych przez Chrystusa i posłanych przez Niego do głoszenia ewangelii (wspomnienie 4 stycznia).

Św. Herodion był kuzynem apostoła Pawła i towarzyszem jego wielu podróży; pozdrawia go Paweł w Rz 16,11. Gdy chrześcijaństwo zaczęło się rozprzestrzeniać na półwyspie Bałkańskim, apostołowie Piotr i Paweł ustanowili go biskupem Patary, gdzie gorliwie głosił Słowo Boże i dużo Greków-pogan i Żydów nawrócił na wiarę w Chrystusa. Św. Agabus pochodził z Jerozolimy; gdy Paweł i Barnaba byli w Antiochii, za inspiracją Ducha Świętego przepowiedział, że na całą ziemię, tzn. na Judeę, przyjdzie wielki głód (Dz 11, 27-28), co rzeczywiście miało miejsce za cesarza Klaudiusza ok. 45-48 roku. W Cezarei przepowiedział Pawłowi uwięzienie (Dz 21,11). Syn Szymona Cyrenejczyka, apostoł Rufus, którego Paweł pozdrawia w Rz 16,13, był biskupem w greckich Tebach; apostoł Asynkryt (Asynkritos, Rz 16,14) – biskupem w Hyrkanii (Маła Azja); аpostoł Flegont – w mieście Maratonie (Frygia), apostoł Hermes – w Dalmacji. Wszyscy ci apostołowie za odważną służbę Chrystusowi ponieśli straszne cierpienia i męczeńska śmierć.

                Św. Celestyn (niebiański łac), jako diakon Kościoła rzymskiego został jednogłośnie wybrany na papieża 10 września 422 r. Z jego listów (jest ich 16) wynika, że papież ma najwyższy autorytet w Kościele powszechnym, na Zachodzie i Wschodzie, w sprawach doktrynalnych i dyscyplinarnych. Pod koniec pontyfikatu rozstrzygał spór pomiędzy Nestoriuszem z Konstantynopola a św. Cyrylem Aleksandryjskim (zm. 444) na temat wzajemnego stosunku pierwiastka ludzkiego i boskiego w osobie Chrystusa. Nestoriusz twierdził, że w Chrystusie są dwie różne osoby, a Maryja była tylko matką osoby ludzkiej, a nie osoby boskiej Syna Bożego. Cyryl przeciwnie, twierdził, że Maryja może być nazwana Matką Boga (gr. Theotokos). Obaj przedstawili swoje poglądy papieżowi. Papież potępił naukę Nestoriusza. I w celu przeciwstawienia się Nestoriuszowi wyraził zgodę na zwołanie w 431 roku Soboru do Efezu, na którym reprezentowali go legaci i podpisali w jego imieniu uchwały soborowe. Zmarł 27 lipca 432 roku i został pochowany w katakumbach św. Pryscylli (wspomnienie 14 lipca). Jego mauzoleum zostało ozdobione malowidłami nawiązującymi do Soboru Efeskiego.

KONTAKION, ton 2.

Chrystusa jesteście chwalebnymi uczniami i apostołami,* święci Herodionie, Agabusie, Rufusie, Asynkrycie, Flegoncie i Hermesie;* módlcie się nieustannie do Pana,* aby przebaczył grzechy waszym czcicielom.

9 Św. męczennika EUPSYCHIUSZA i św. męczennika WADYMA, archimandryty.

            Św. Eupsychiusz (Eupsychios, dobroduszny, łagodny gr) pochodzący z Cezarei w Kapadocji, zapłonął miłością do Boga, zebrał grupę chrześcijan i doszczętnie zniszczył świątynię Fortuny w Cezarei. Cesarz Julian Apostata, który bardzo czcił tę boginię, kazał go ściąć mieczem 7 września 362 roku.

Św. Wadym (Bademos), Pers, pochodził z bogatej, szlachetnej rodziny; już w młodości uwierzył w Chrystusa, rozdał częściowo swe majętności, odszedł na pustynię, zbudował klasztor, gdzie z uczniami prowadził życie ascetyczne. Dla modlitwy w samotności często oddalał się w góry. W Persji (od 1935 roku wprowadzono nazwę Iran), gdzie panująca dynastia pozostała wierna mazdeizmowi (staroirańska religia oparta na kulcie Ahura Mazdy, boga dobra i światła), chrześcijaństwo, przenikające tu od prze­szło stu pięćdziesięciu lat, nie uzyskało oficjalnego po­parcia, wręcz przeciwnie! Dwaj pierwsi Saporzy (z dynastii Sasannidów (226-651, która przywróciła potęgę Persji) uznając, że „chrześcijanie dzielą uczucia ich wroga, cesarza", traktowali ich jak buntowników. Nastał okres okrutnych prześladowań, w czasie których zginęło tysiące męczen­ników i w 376 roku św. Wadym (nie chciał oddać czci słońcu i ogniowi w miejsce kultu Chrystusa); ustały one dopiero w końcu IV wieku, po zawarciu poko­ju z Rzymem. Od tego czasu Kościół w Iranie rozwijał się pomyślnie aż do zalewu Arabów (islamu) w 651 roku. (por. Rops D., Kościół pierwszych wieków, Warszawa 1969, s. 269).

10 Św. męczenników TERENCJUSZA, POMPEJUSZA i ich towarzyszy.

                Ci wszyscy święci męczennicy pochodzili z Kartaginy w Afryce, cierpieli za wiarę w Chrystusa za cesarza Decjusza (249-251). Za cesarza Teodozjusza (379-305) ich święte Relikwie zostały złożone w martyrium św. Eufemii w Petrze koło Konstantynopola. Pompejusz (uczestnik procesji gr); Terencjusz (polerujący, ścierający łac).

KONTAKION, ton 2.

Dziś nadeszło pełne szacunku wspomnienie męczenników mądrego Terencjusza i jego towarzyszy,* uweselając wszystkich.* Z miłością się zgromadźmy,* aby otrzymać wszechstronne uzdrowienie.* Bo oni otrzymali od Boga łaskę Ducha Świętego:* leczyć choroby dusz naszych.

11 Św. męczennika ANTYPASA, biskupa Pergamonu w Azji.

            Św. męczennik Antypas (Antipās, uparty, mocny gr) pochodził z Pergamonu w Azji i żył za cesarza Domicjana (81-96) w czasach świętych Apostołów. Św. Jan był wówczas na wygnaniu na wyspie Patmos, jak świadczy księga Apokalipsy, w której określa Antypasa jako wiernego świadka (Ap 2,13).

TROPARION, ton 4.

Zniszczyłeś, Antypasie, fałsz pogański i podeptałeś siłę diabelską,* przed zwalczającymi Boga odważnie wyznałeś Chrystusa.* Dlatego zostałeś w niebie współmieszkańcem aniołów,* przynosząc Panu wszechrzeczy pochwały i za nas dziękczynne modlitwy zanosisz,* obdarzając łaską uzdrowienia.

12 Św. ojca naszego i wyznawcy BAZYLEGO, biskupa Parios.

                Św. Bazylego całe życie, na wzór św. Pawła Apostoła, wypełniły prześladowania, utrapienia i przeciwności, zsyłki z miejsca na miejsce z powodu odrzucania obrazoburców i odmowy podpisania uchwał „soboru” zwołanego przez cesarza Konstantyna V Kopronima (741-775), potępiającego uroczyście cześć obrazów, na który zjechało się 338 posłusznych cesarzowi biskupów. Zmarł w Panu, broniąc tradycji przodków i zwalczając heretyków.

KONTAKION, ton 2.

Opromieniony światłością Najwyższego,* oświecasz, błogosławiony ojcze, wszystkich,* którzy z miłością czczą twoje chwalebne cierpienie,* kapłanie i męczenniku Bazyli,* módl się za nami* do Chrystusa Boga za nas wszystkich.

13 Św. męczennika ARTEMONA, kapłana.

                Nie tylko życie świętego Artemona (Artemonos, cały, zdrowy gr) nie zostało dotąd zbadane, ale i o rodzaju jego śmierci istnieją różne opinie. Jedne źródła podają, że umarł śmiercią naturalną, inne, że poniósł śmierć męczeńską w 303 roku jako karę za zburzenie pogańskiej świątyni w Cezarei Palestyńskiej.

14 Św. ojca naszego i wyznawcy MARCINA, papieża rzymskiego.

             Św. Marcin (Martinus, wojenny, wojowniczy, Mars) urodził się pod koniec VI lub na początku VII wieku w Toskanii (Italia). Od młodości przebywał w Rzymie; wyświęcony na diakona pełnił przez pewien czas funkcję apokryzjariusza (jakby nuncjusza) na dworze cesarskim w Konstantynopolu. 5 lipca 649 roku został wybrany na papieża. Zwyczajem ówczesnym cesarz miał wyrazić zgodę na wybór papieża. A zwolennik monoteletyzmu Konstans (641-668) zgody nie dał, mimo to św. Marcin rządził dalej. Wówczas rozgorzały na nowo spory na temat woli Chrystusa. Jesienią więc nowy papież, zdecydowany i rozsądny przeciwnik monoteletyzmu, zwołał synod lokalny na Lateranie przeciwko heretykom: Teodorowi biskupowi Faranu w Arabii, Cyrusowi patriarsze Aleksandrii (631-642) i trzem arcybiskupom Konstantynopola: Sergiuszowi (610-638), Pyrrusowi I (638-641) i Pawłowi II, jego następcy do 654 r. (twierdzącym, że Jezus miał jedną, boską, wolę, a prawdziwa wiara głosi, że dwie wole, dwa chcenia: boską i ludzką). Wzięło w nim udział 105 biskupów z Zachodu i 30 duchownych greckich na wygnaniu, przyjęto dogmat o dwóch wolach Chrystusa i potępiono monoteletyzm. Marcin zdjął z urzędu biskupa Pawła z Tesaloniki za odmowę podpisania się pod decyzjami synodu. Na biskupstwie w Jerozolimie wakującym od 638 roku ustanowił nowego biskupa, ustanowił wikariuszy apostolskich w Filadelfii, Antiochii nakazując im „na mocy władzy apostolskiej nadanej mu przez Pana, za pośrednictwem św. Piotra, by prostowali to, co jest błędne i ustanawiali w każdym mieście biskupów, kapłanów i diakonów”. Zapłacił jednak wysoką cenę za obronę katolickiej ortodoksji. Został z cesarskiego rozkazu pojmany i przywieziony do Konstantynopola. Tam go torturowano, oddano pod sąd (653 rok) i skazano na wygnanie do Chersonezu nad Morzem Czarnym, gdzie wskutek wygłodzenia, złych warunków i złego traktowania zmarł w 655 roku. Jest czczony jako męczennik zarówno przez greckich jak i łacińskich (wspomnienie 13 kwietnia) chrześcijan.

TROPARION, ton 4.

Otwarłeś usta pełne słusznych postanowień,* nauką bożą wszystkich oświeciłeś,* fałszywą wiarę usunąłeś, mądry Bogiem Marcinie, bardzo chwalebny pasterzu;* wybrańcze Chrystusa, wspomnij nas, orędując za nami u Niego,* żeby pokój zapanował w naszym życiu.

15 Św. apostołów ARYSTARCHA, PUDENSA, TROFIMA z 70 uczniów Pana i św. SABY Gota

            Św. Arystarch (Aristarchos, najlepszy dowódca gr), pochodzący z Tesaloniki, towarzyszył św. Pawłowi w podróżach do Efezu, Macedonii, Grecji, Judei, aż do jego pierwszego uwięzienia w Rzymie. Św. Pudens (wstydliwy, skromny, obyczajny łac) był zwyczajnym wiernym Kościoła w Rzymie; św. Paweł pozdrowienia od niego przekazuje Tymoteuszowi (2Tm 4,21). Tradycja podaje, że on przyjął na nocleg św. Piotra, który go ochrzcił. Św. Trofim (Trophimos, żywiciel gr), Grek z Efezu, towarzyszył św. Pawłowi do Jerozolimy; po swoim pierwszym uwięzieniu w Rzymie Apostoł przeszedł z nim całą Azję i zostawił go chorego w Milecie.

                Św. Saba (Sabba, starzec, dziadek) Got żył za czasów Walensa (364-378), który rządził Azją, Egiptem i Tracją ze stolicą w Konstantynopolu, jego to przyjął, jako swego brata, za współrządcę Walentynian (364-375), który miał stolicę w Mediolanie. Św. Saba pochodził z kraju Gotów. W tym czasie działał również św. męczennik Nicetas (wspomnienie 15 września), pod kierunkiem bpa Wulfili. Jako chrześcijanin od młodości nie chciał św. Saba jeść z ofiar złożonych pogańskim bóstwom, odciągał też innych, którzy chcieli to uczynić. Wyjaśniał im zasady wiary chrześcijańskiej, wielu nawrócił i ochrzcił. Oburzyli się poganie i brutalnie wydalili go z miasta. Kilka lat później król Gotów Atanaryk zaczął prześladować chrześcijan. Św. Sabę schwytali, rozciągnęli na kole od wozu i powiesili na futrynie drzwi i znowu dawali do jedzenia mięso z ofiar; święty Męczennik był nieugięty; zaciągnęli go więc nad rzekę Moussaion, uwiązali mu u szyi ciężki kloc drzewa i rzucili do wody. Miało to miejsce 12 kwietnia 372 roku, gdy miał 38 lat. Kaci wywlekli ciało Męczennika na brzeg, ale chrześcijanie ukryli je. Później jeden ze znaczniejszych wodzów gockich, chrześcijanin Juniusz, przeniósł Resztki św. Saby do Kapadocji, gdzie ze czcią przyjął je św. Bazyli Wielki (wspomnienie 1 stycznia).

KONTAKION, ton 4.

Nadeszła oto chwalebna uroczystość apostołów,* napełniająca światłem i rozpędzająca mroki grzechu tych, którzy wołają:* pokazało się światło i nadeszło wybawienie.

16 Świętych męczennic AGAPII, IRENY i CHIONII.

                Te święte męczennice były siostrami, pochodziły z Tesaloniki, gdy cesarzami byli Dioklecjan i Maksymian (284-305). Prześladowania zmusiły je do opuszczenia domu rodzinnego, ukrywania się w górach, gdzie cały czas poświęcały modlitwie. W następnym roku po powrocie z gór zostały schwytane i postawione przed namiestnikiem Duklecjuszem, który bezskutecznie namawiał je, by złożyły ofiarę bożkom pogańskim. Święte Agapia (Agapē, miłość gr) i Chionia (Chionia, śnieżna gr) poniosły śmierć w ogniu. A u św. Ireny (Eirēnē, pokój gr) namiestnik zauważył księgę Pisma świętego, którą cesarze kazali spalić, on więc rozkazał ją spalić, i dał polecenie przyprowadzić Męczennicę do pomieszczenia dla prostytutek, ale Bóg ją zachował od grzechu. Gdy nieustannie odmawiała zaparcia się Chrystusa, wrzucił ją w ogień (na początku IV wieku). „Oto dla przykładu fragment śledztwa trzech sióstr, Agapii, Chionii i Ireny, i innych towarzyszących im chrześcijanek z Tesaloniki. „A ty, Agapio, co powiesz? - Wierzę w Boga żywego i nie zejdę z drogi prawdy. - A ty, Ireno? Dla­czego nie słuchasz nakazów cesarzy? - Przez bojaźń Bo­ga. - Ty zaś, Chionio? Co powiesz? - Wierzę w Boga żywego. Nie popełniłam żadnej niegodziwości. - A ty Kasjo? - Pragnę zbawić mą duszę. - Nie chcesz więc złożyć ofiary? - Nie. - A ty, Filipio? - Tak samo - Co chcesz powiedzieć przez to? - Że wolę umrzeć, niż spożyć dary ofiarowane bóstwom." Śledztwo ciągnie się w ten sposób, spisane na trzech stronicach, i wykazuje tę samą zimną i jasną stanowczość, wyczuwa się, że sąd stoi w obliczu przeszkody ze stali” (Rops Daniel, Kościół pierwszych wieków, Warszawa 1969, s. 470).

KONTAKION o Irenie, ton 4.

Duszę swoją, Ireno, mocno wiarą uzbroiłaś,* na oczach wszystkich pokonałaś Złego* i do Chrystusa przyprowadziłaś, błogosławiona, niezliczoną ilość ludzi;* odziana w purpurę z krwi utkaną* radujesz się z aniołami.

17 Św. męczennika SYMEONA z Persji i św. AKACJUSZA, biskupa Meliteny. – Św. Agapita, papieża rzymskiego.

           Św. Symeon (Symeōn, ndm, słuchać hbr) był arcybiskupem Seleucji-Ktezyfonu w Persji za króla Sapora II (310-381). Poniósł męczeństwo w Wielki Piątek 341 roku razem z dwoma kapłanami Abdaiklasem i Ananiaszem oraz notablem o imieniu Puzycjusz i jego córką Ascytreą, która prowadziła życie zakonne. W Persji, gdzie panująca dynastia pozostała wierna mazdeizmowi, chrześcijaństwo, przenikające tu od prze­szło stu pięćdziesięciu lat, nie uzyskało oficjalnego po­parcia, wręcz przeciwnie! Dwaj pierwsi Saporzy uznając, że „chrześcijanie dzielą uczucia ich wroga, cesarza", traktowali ich jak buntowników. Nastał okres okrutnych prześladowań, w czasie których zginęło tysiące męczen­ników (Sozomenos mówi nawet o szesnastu tysiącach) ustały one dopiero w końcu IV wieku, po zawarciu poko­ju z Rzymem. W roku 410 na synodzie w Persji, ustalo­no listę czterdziestu biskupów. Od tego czasu Kościół w Iranie, odłączony od Cezarei, swej odległej duchowej metropolii, rozwijał się pomyślnie aż do zalewu islamu (por. Rops D., Kościół pierwszych wieków, Warszawa 1969, s. 569).

                Św. Akacjusz (Akakios, nie czyniący zła, prostoduszny gr) był głosicielem wiary chrześcijańskiej za Decjusza (249-251) w Melitenie (Armenia). Schwytany i przyprowadzony przed konsula Marcjana był wypytywany o naukę, którą głosił. Wyłożył całą ekonomię zbawienia i odrzucił baśnie pogańskie. Poddano go wielu torturom i uwięziono. Konsul napisał o tym do cesarza Decjusza i przesłał protokół śledztwa. Była to relacja rozmowy Marcjana ze św. Akacjuszem: o bóstwie Chrystusa, o Cherubinach, Serafinach, o poszanowaniu władzy cesarskiej. Przeczytawszy tę relację, Decjusz kazał biskupa uwolnić; resztę swych dni przeżył Święty w pokoju, głosząc Chrystusa, popierając naukę cudami. Do końca życia nosił na swym ciele stygmaty Chrystusa. Męczennicy składają świadectwo Chrystusowi dwojako: słowem i krwią. Bardzo wielu uwięzionych chrześcijan wykorzystuje proces, by jawnie głosić wiarę, by szerzyć prawdę, jak to uczynił św. Akacjusz. Uczynił tak niegdyś pierwszy z męczenników, św. Szczepan, i miał niezliczonych naśladowców. Niekiedy jest to proste oświadczenie: „Jestem chrześcijaninem", które usłyszano z ust męczenników afrykańskich. Lub na zapytanie: „Jak się nazywasz? - pada odpowiedź - Chrześcijanin! To wystarczy!" Czasami jest to bardziej wyraźny akt wiary, jaki na przykład wypowiedział św. Ju­styn (wspomnienie 1 czerwca) w Rzymie w roku 163: „Czcimy Boga chrześcijan. Wierzymy, że jest jedynym Bogiem, Stwórcą i Panem wszelkiego stworzenia widzialnego i niewidzialnego. I wie­rzymy w Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego, zapowie­dzianego przez Proroków, zesłanego dla zbawienia ludzi”.

Św. Agapit (umiłowany gr) urodzony w Rzymie, syn prezbitera rzymskiego Gordiana, archidiakon rzymski, był papieżem od 13 maja 535 roku. Strzegł nienaruszalności papieskiego prawa mianowania i usuwania biskupów, zwalczał arianizm (herezję utrzymującą, że Chrystus nie był Synem Bożym, ale tylko najdoskonalszym ze stworzeń), usiłował wraz z Kasjodorem założyć wyższą szkołę w Rzymie, przekazując jej między innymi swoją bogatą bibliotekę. Opowiedział się za zasadą obieralności papieży, a przeciwko nominacji przez poprzednika. Pod naciskiem ostrogockiego króla Italii Teodata udał się w 536 r. do Bizancjum, by powstrzymać planowany najazd cesarza Justyniana I (527-565) na Italię celem przyłączenia jej do cesarstwa. Misja się nie powiodła, mimo iż papieża w Konstantynopolu przywitano tryumfalnie. Udało się jednak św. Agapitowi nakłonić cesarza do usunięcia z urzędu patriarchy Antyma (535-536), który sympatyzował z monofizytyzmem (herezją utrzymująca, że Jezus Chrystus miał tylko naturę boską, a nie boską i ludzką). Papież konsekrował nowego patriarchę Menasa (536-552). Św. Agapit zmarł w Konstantynopolu 22 kwietnia 536 roku, jego ciało przewieziono do Rzymu i pochowano w portyku bazyliki św. Piotra.

18 Św. ojca naszego JANA, ucznia św. Grzegorza Dekapolity.

                Św. Jan wprost od dzieciństwa stronił od świata i przylgnął do Chrystusa. Udał się do św. Grzegorza Dekapolity (wspomnienie 20 listopada), został zakonnikiem pod jego kierownictwem i nie opuszczał go nigdy, biorąc udział w jego zmaganiach i służąc Panu. Tak wyróżniał się w posłuszeństwie, tak był uległy i tak gorliwy, że św. Grzegorz ogromnie cieszył się z tego powodu i wychwalał Boga. Po śmierci swego mistrza udał się do jakiegoś obcego i nieznanego kraju, by doskonalej naśladować Chrystusa, Który dla nas opuszczając niebo, przyszedł do obcego kraju i narodził się jakby na cudzej ziemi. Następnie udał się do Ziemi Świętej i zatrzymał się w laurze św. Charytona (patrz 28 listopada), by całkowicie oddać się praktykowaniu cnót. I tam ok. 820, może 850 roku zakończył życie w opinii świętości.

KONTAKION, ton 4.

Surowością, ojcze, ozdobiłeś życie i uśmierciłeś ciało;* dlatego i zwyciężyłeś napaści wroga, błogosławiony,* i przeszedłeś do Boga do życia na zawsze wolnego od smutku,* jako zasłużony spadkobierca;* święty Janie, módl się do Niego o nasze zbawienie.

19 Św. ojca naszego JANA Palaiolauryty.

            Św. Jan z przydomkiem Palaiolauryta, urodził się w dalekim kraju, może na Zachodzie, około połowy VIII wieku. Od dzieciństwa poświęcił się Bogu. Zostawiając zbytek i marności tego życia, opuścił ojczyznę i rodziców, wziął swój krzyż i udał się do obcego i nieznanego kraju, dla miłości Chrystusa, Który dla nas opuszczając niebo, przyszedł do obcego kraju i narodził się jakby na cudzej ziemi. Następnie udał się do Ziemi Świętej, do laury św. Charytona, zwanej Starą Laurą (stąd przydomek: Palaiolauryta - mieszkaniec Starej Laury). Po wyświęceniu na kapłana bronił prawowierności przeciw heretykom, układał hymny liturgiczne i, po życiu upływającym na praktykowaniu cnót, zmarł na początku IX wieku.

20 Św. ojca naszego TEODORA Włosiennicy.

                Ten Święty (Theodōros, dar Boga gr) urodził się w bogatej konstantynopolskiej rodzinie, żył w V wieku. W młodości wstąpił w Tracji do klasztoru. Prowadził bardzo surowy tryb ascetycznego życia. Modlił się dzień i noc pod gołym niebem. Nosił odzienie wierzchnie uszyte z szorstkiego materiału, a bezpośrednio na ciało nakładał włosiennicę, stąd jego przydomek. Nigdy nie używał obuwia i zawsze chodził z gołą głową. Po tak świętym życiu zmarł pobożnie w Panu.

KONTAKION, ton 4.

Życie twoje było zadziwiające,* mądry ojcze Teodorze,* bardziej zmieniłeś świat łachmanami z włosia niż królewskimi skarbami.* Dlatego otrzymałeś szatę niebiańską;* módl się za nas nieustannie.

21 Św. męczennika JANUAREGO, biskupa Benewentu i jego towarzyszy i św. męczennika TEODORA z Perge.

                Św. January (łac. Ianuarius, mający związek z Janusem, bóg bram, odźwierny), urodzony około 275 roku, był biskupem Benewentu (Italia), w czasie prześladowania chrześcijan za Dioklecjana odwiedzał uwięzionych; był aresztowany i torturowany, został ścięty w Puteoli 19 września w 305 roku wraz z kilku innymi chrześcijanami (Sozjuszem Sōssos, Faustusem łac. faustus, pomyślny, Dezyderym łac. desiderius, upragniony, Akucjonem Akoutiōn, dopełniacz: Akoutiōnos, acutus ostry łac, Eutychesem eutyches, szczęsny gr i Prokulusem, proculus, daleki łac); relikwie jego początkowo przechowywano w katakumbach Neapolu; w XV wieku przeniesiono je do katedry w Neapolu, gdzie rozwinął się odtąd jego kult w związku z „cudem Januarego”; krew jego (wg tradycji chrześcijanie mieli ją zebrać z miejsca męczeństwa) przechowywana w stanie zakrzepłym w hermetycznie zamkniętych ampułkach po dotknięciu ich do relikwii głowy Świętego zamienia się w stan pieniącej się cieczy; aktu stykania ampułek dokonuje kapłan trzy razy w roku; dotychczasowe badania nie wyjaśniły przyczyny tego zjawiska (por. Kuźmak K., January, w: EK t. 7, Lublin 1997, kol. 999-100).

                Św. Teodor z Perge w Pamfilii był młodym żołnierzem w czasie panowania cesarza Antoniusza Piusa (138-161); ni namowami, ni groźbami i żadnymi obietnicami nie dał się skłonić do złożenia ofiary pogańskim bogom. Smażono go na gorącej patelni, przybito mu buty do stóp gwoździami i przywiązano do rydwanu ciągniętego przez konie. Wreszcie wraz z dwoma innymi żołnierzami, Sokratesem i Dionizym, został wrzucony w ogień. Ale nie doznał żadnej szkody. Potem został uwięziony i nazajutrz powieszony na krzyżu, wiele razy przeszyty włócznią, zmarł po trzech dniach.

KONTAKION, ton 3.

Namaszczeniem kapłańskim* i krwią męczeństwa ozdobieni,* chwalebni January i Teodorze,* promieniujecie na cały świat pełni radości niebieskiej,* pamiętajcie o nas obecnych w waszej świątyni* i bez przerwy śpiewających:* roztaczajcie nad nami opiekę,* wstawiając się do Boga Miłośnika człowieka.

22 - Św. ojca naszego TEODORA z Sykeos, biskupa.

                Św. Teodor urodził się w Galacji w miejscowości Sykeos z cesarza Justyna I (518-527). Żył zrazu jako pustelnik. Gdy pozyskał towarzyszy, wybudował klasztor. Z powodu cnotliwego życia został wybrany na biskupa Anastazjopola w Azji Mniejszej. Po kilku latach wrócił do klasztoru. Zmarł pełen cnót 22 kwietnia 613 roku.

TROPARION, ton 2.

Od dzieciństwa byłeś uświęcony i przepełniony darami.* Świat rozjaśniłeś cudami* i mnóstwo demonów wygnałeś, sługo ołtarza, Teodorze.* Dlatego módl się do Pana za nami.

23 ± Św. sławnego i wielkiego męczennika cudotwórcy JERZEGO Zwycięzcy.

            Św. Jerzy (Georgios) urodził się prawdopodobnie w 2. połowie III wieku w Kapadocji, zmarł ok. 303 w Liddzie w Palestynie. Wg najstarszego żywota z 2. połowy X wieku, był synem Persa Geroncjusza i jako młodzieniec oficerem w rzymskich legionach cesarza Dioklecjana (294-305); inne podają, że pełnił funkcję trybuna w wojsku perskim i około 303 roku za odmowę złożenia ofiary bóstwom pogańskim został skazany na śmierć w Liddzie; do najbardziej popularnych należy opowieść o zabiciu przez św. Jerzego smoka zmuszającego terrorem mieszkańców nieznanego miasta na Wschodzie do dostarczania mu ludzi na pożarcie, w tym także królewny ocalonej przez Świętego mocą Chrystusa; na wieść o tym król wraz ze swymi poddanymi przyjął chrzest (Jakub de Voragine Złota legenda); motyw zabicia smoka symbolizował treści duchowe i oznaczał pokonanie przez św. Jerzego ducha ciemności lub pogaństwa, uzmysławiając zwycięstwo Chrystusa w cyklu pór roku (data święta Jerzego jest związana z wiosennym przesileniem), a ocalona królewna symbolizowała Kościół uwolniony od prześladowań rzymskich cesarzy (Swastek J., Jerzy, w: EK t. 7, Lublin 1997, kol. 1219-1220).

TROPARION, ton 4.

Wybawco niewolników, opiekunie biednych,* lekarzu chorych, sprzymierzeńcu królów,* zwycięzco i wielki bojowniku Jerzy,* proś Chrystusa Boga o zbawienie dusz naszych.

KONTAKION, ton 2.

Wyhodowany przez Boga,* byłeś najczcigodniejszym rolnikiem pobożności, cnót snopy zbierając.* Siałeś we łzach, zbierasz z radością.* Cierpiałeś do krwi, przyjąłeś Chrystusa.* Dlatego modlitwami swoimi, święty Jerzy, wypraszasz nam przebaczenie grzechów.

PROKIMEN, ton 7.

Ps 63,11 i 2.

Będzie się weselił sprawiedliwy w Panu* i będzie w Nim miał nadzieję.

Stych: Wysłuchaj, Boże, prośbę moją, gdy się modlę.

Apostoł: Dz 12,1-11.

ALLELUJA

Ps 91,13 i 14.

Sprawiedliwy jak palma rozkwitnie, rozmnoży się jak cedr na Libanie.

Stych: Zasadzeni w domu Pańskim, zakwitną w dziedzińcach domu Boga naszego.

Ewangelia: J 15,17-16,2.

ŚPIEW NA KOMUNIĘ

Ps 111,7.

W wiecznej pamięci będzie sprawiedliwy,* nie będzie się bał złych pogłosek,* alleluja 3x.

24 Św. męczennika SABY Dowódcy.

Męczennik Saba (Sabba) pochodził z Gotów. Swoją odwagą doszedł do stopnia dowódcy wojska przy cesarzu Aurelianie (270-275). Od małego był chrześcijaninem, gorliwie zachowywał przykazania, pomagał biednym, odwiedzał uwięzionych chrześcijan. Otrzymał od Boga dar czynienia cudów i w imię Chrystusa uzdrawiał chorych, wypędzał złe duchy. Gdy cesarz się o tym dowiedział, zażądał, by Saba wyrzekł się wiary w Chrystusa. On zaś zdjął wojskowy pas, oddał go cesarzowi i powiedział, że nie porzuci swojej wiary. Bili go, przypiekali świecami, rzucili do kotła z gorącą smołą, ale on nic nie ucierpiał. Widząc te tortury, 70 jego kolegów uwierzyło w Chrystusa i zaraz zostali ścięci mieczem, a św. Sabę wtrącono do więzienia; tam w czasie modlitwy Chrystus kazał mu nie bać się, być odważnym. Podtrzymany na duchu, rankiem musiał przejść nowe cierpienia i wreszcie utopiono go w Tybrze w 272 roku.

TROPARION, ton 5.

Odrzucając strój ziemskich godności i honory,* przed zwodniczym królem-katem wyznałeś bóstwo Chrystusa* i dlatego spotkały cię, sławny bojowniku, liczne cierpienia.* Zostałeś więc pośród wojska niebieskiego wspaniale przystrojony:* otrzymałeś przepiękną koronę zwycięstwa od Króla panującego nad wszechświatem.* Stojąc przed Jego tronem, Sabo,* proś o zbawienie dusz naszych.

KONTAKION, ton 4.

Niepokonanym okazałeś się dowódcą,* barbarzyńskie knowania przemogłeś* i bojując, sławny, zawzięcie,* mnóstwo niewidzialnych wrogów pokonałeś,* dlatego uwiłeś sobie wieniec zwycięstwa.* Módl się za nami do Chrystusa, Sabo wielce błogosławiony,* którzy z wiarą cię czcimy.

25 + Św. apostoła i ewangelisty MARKA.

Święty Marek (łac. Marcus) był kuzynem Barnaby, pochodził z pokolenia Lewiego. W Dz (12,12) powiedziano, że chrześcijanie na modlitwę zbierali się w domu jego matki. Nawrócony na wiarę w Chrystusa przez św. Piotra, ok. 44 roku ze św. Pawłem i św. Barnabą poszedł do Antiochii, stamtąd udał się na Cypr i do Pamfilii, potem wrócił do Jerozolimy. Towarzyszył św. Piotrowi aż do Rzymu, służąc mu za tłumacza. Podczas powtórnego uwięzienia św. Pawła, Marek był w Azji ok. roku 66/67. Na prośbę rzymskich chrześcijan napisał po grecku swoją Ewangelię. Potem udał się do Egiptu, gdzie głosił Chrystusa, założył Kościół w Aleksandrii, ok. 67 r. poniósł śmierć męczeńską. W 828 r. ciało jego zostało przeniesione do Wenecji. Symbolem Marka jest lew, drugie z symbolicznych zwierząt Ezechiela (1,10), chyba z tej tylko racji, że jego Ewangelia jest drugą z pośród czterech.

TROPARION, ton 3.

U koryfeusza Piotra uczyłeś się i byłeś apostołem Chrystusa;* jak słońce zabłysnąłeś w wielu krajach;* stałeś się, błogosławiony, ozdobą Aleksandrii;* ty Egipt uwolniłeś od fałszu,* rozjaśniając wszystko nauką ewangelii jak światłem, filarze Kościoła;* dlatego uroczyście świętujemy, czcząc twą pamięć,* Marku głosicielu Boga.* Proś Boga, Którego przepowiadałeś, by przebaczył grzechy dla dusz naszych.

KONTAKION, ton 2.

Przyjąwszy z wysokości łaskę Ducha Świętego,* zniszczyłeś plątaninę retorów* i zagarnąwszy w sieć wszystkie narody, wielce sławny apostole Marku,* przywiodłeś je do swego Pana przez przepowiadanie Dobrej Nowiny Boga.

Służba o apostole (4).

Apostoł: 1P 5,6-14.

26 Św. męczennika BAZYLEGO, metropolity Amazji.

Św. Bazyli biskup Amazji (Pont) żył na początku IV wieku. Brał udział w synodach lokalnych w Ancyrze i Neocezarei w 314 roku i energicznie przeciwstawiał się arianom. W tym czasie wschodnią częścią cesarstwa rządził Licyniusz (312-324), zięć św. Konstantyna Wielkiego (306-337; wspomnienie 21 maja). Choć podpisał on edykt tolerancyjny w Mediolanie (313 rok), w duszy był poganinem i nadal prześladował chrześcijan. I właśnie za tego cesarza poniósł śmierć w Nikomedii św. Bazyli prawdopodobnie w 322 roku. Został ścięty mieczem, ciało wrzucono do morza, potem zostało przy bożej pomocy wyłowione i złożone w Amazji w świątyni, którą Święty osobiście wybudował.

KONTAKION, ton 4.

Odrzuciwszy królewski nakaz,* otrzymałeś królestwo niebieskie,* przebywając w nim pełen radości,* pamiętaj o nas odchodzących twoje wspomnienie,* kapłanie i męczenniku Bazyli.

27 Σ Św. męczennika SYMEONA, krewnego Pańskiego, biskupa Jerozolimy.

                Ten święty Męczennik (Symeōn, ndm) był krewnym naszego Pana, synem Kleofasa (brat św. Józefa) z przydomkiem także Alfeusz, jednym z 70 apostołów Pana. W 62 roku został, po męczeńskiej śmierci św. Jakuba, drugim biskupem Jerozolimy. Poniósł śmierć przez ukrzyżowanie, jako potomek Dawida (Rzymianie likwidowali wszystkich potomków Dawida) i chrześcijanin, za cesarza Trajana (98-117), w roku 107, gdy był już bardzo stary.

TROPARION, ton 1.

Wychwalamy cię pobożnie,* biskupie Symeonie,* jako krewnego Chrystusa i mężnego męczennika,* który zniszczył błędy i dochował wiary.* Dlatego obchodząc dziś twoje bardzo święte wspomnienie,* otrzymujemy dzięki twoim modlitwom odpuszczenie grzechów.

KONTAKION, ton 4.

Niby gwiazdę przeogromną* mając dziś Kościół boskiego mówcę Symeona,* jest prowadzony światłą drogą, wołając:* Witaj, czcigodny wieńcu męczenników.

28 Świętych Apostołów JAZONA i SOZYPATRA z 70 uczniów i świętych męczenników DADASA, MAKSYMA i KWINTYLIANA.

                Jazon (Iasōn, dopełniacz: Iasonos, dowódca Argonautów, iásomai, będę leczył gr) i Sozypater (Sōsipatros, ocalający ojca gr) byli uczniami i krewnymi św. Pawła, on ich konsekrował na biskupów; wiele wycierpieli za Chrystusa, w I wieku odeszli spokojnie do Pana w głębokiej starości. Wspomina o nich św. Paweł w liście do Rzymian (16,21).

                Dadas (pochodnia gr), Maksym (największy łac) i Kwintylian (piąty łac) po wielu cierpieniach za wiarę w Chrystusa zostali ścięci za cesarza Maksymiana w 286 r.

TROPARION o apostołach (4A).

KONTAKION, ton 4.

Niby gwiazdami byliście niezwykle jasnymi* oświecając cały świat światłem przepowiadania,* boży apostołowie, Jazonie i Sozypatrze,* zachowajcie czczących was wiernie.

29 Świętych 9 MĘCZENNIKÓW Z CYZYKU i wielebnego MEMNONA, cudotwórcy.

            Miasto Cyzyk leży nad Morzem Marmara (staroż. Propontyda; kraina Frygia w płn. części Azji Mniejszej) i chrześcijaństwo istniało tu od czasów św. Pawła Apostoła. Potem zostało przygaszone reakcją pogańską. Pod koniec III wieku żyjący w ukryciu chrześcijanie chcieli ożywić i wzmocnić swoją wiarę. Było to właśnie tych dziewięciu dzisiejszych Męczenników: Antypater (Antipater, zamiast ojca gr), Teognid (Theognis, dopełniacz: Theognidos, z Boga zrodzony gr), Rufus (łac. Rufus, rudy łac), Teostych (Theostichos, boży porządek gr), Artemas (Artemās, nieuszkodzony, zdrowy gr), Magnus (łac. magnus, wielki łac), Teodot (Theodotos, dany przez Boga gr), Taumazy (Thaumasios, podziwiany gr) i Filemon (Philēmōn, dopełniacz: Philēmonos, lubiany gr). Pochodzili z różnych stron, byli różnego wieku: i młodzi jak Antypater, i starzy jak Rufus. Byli z różnych warstw społecznych: żołnierze, wieśniacy, mieszczanie, i duchowni. Jednoczyła ich wiara w Chrystusa i gorące dążenie do jej rozprzestrzenienia i umocnienia. Zebrali się w Cyzyku, odważnie wyznawali swą wiarę, zbijali poglądy pogan. Schwytano ich i postawiono przed namiestnikiem miasta. W ciągu kilku dni ich przesłuchiwano, więziono i znowu wypuszczano, obiecując wolność za odstąpienie od Chrystusa. Wszystko na próżno. Więc wszystkich dziewięciu ścięto mieczem za Licyniusza ok. 322/323 roku i ciała pochowano niedaleko miasta. Gdy w 324 roku i Wschodnią częścią cesarstwa zaczął rządzić Konstantyn Wielki (306-337), ciała Świętych umieszczono w świątyni wybudowanej pod ich wezwaniem.

Wielebny Memnon (Memnōn, dopełniacz: Memnonos, pamiętający, troskliwy gr), z młodych lat prowadził życie ascetyczne w egipskiej pustyni. Dzięki znojnym wysiłkom osiągał zwycięstwo ducha nad ciałem. Gdy został igumenem, mądrze kierował wspólnotą. Dzięki jego modlitwom na pustyni wypłynęło źródło, przepadła szarańcza, zagrożeni utonięciem statku zostali uratowani wezwawszy go na pomoc.

KONTAKION, ton 2.

Nieugięty i niespotykany zastęp dziewięciu męczenników,* wyznawców trójsłonecznego Bóstwa* przed sądem do Niego po królewsku wołali:* krew i dusze nasze z ciałem jako niepokalaną ofiarę* przynosimy Ci, Panie,* zalicz nas do Swoich niebieskich chórów, miłosierny Boże.

30 + Św. apostoła JAKUBA, brata św. Jana, Nauczyciela wiary.

Nowy Testament wspomina o trzech Jakubach. 1. Jakub, syn Zebedeusza i Salomei. On jest nazwany Jakubem Starszym. To brat Jana Apostoła i Ewangelisty, z którym razem został powołany do grona Dwunastu. Obaj otrzymali od Jezusa przydomek Boanerges, tzn. synowie gromu; wraz z Piotrem Apostołem należeli do najbardziej zaufanych uczniów Jezusa i byli świadkami wskrzeszenia córki Jaira, przemienienia Jezusa i Jego męki. W roku 42 został on zamordowany na rozkaz króla Heroda Agryppy I (Dz 12,2). To drugi męczennik po św. diakonie Stefanie (Szczepanie). W Europie czczony jest przede wszystkim jako patron podróżujących. Tradycja o jego działalności w Hiszpanii jest pozbawiona jednak podstaw. Jego wspomnienie obchodzimy 30 kwietnia. 2. Jakub Apostoł, syn Alfeusza, którego zwykle błędnie utożsamia się z Jakubem, kuzynem, w języku biblijnym „bratem Pańskim” i bratem Judy Tadeusza; obecność jego matki, Marii, pod krzyżem Chrystusa Pana, jest wspomniana w Ewangeliach; wiadomo o nim tylko, że należał do grona Dwunastu, i był bratrm św. Mateusza. Jego wspomnienie jest 9 października. 3. Jakub brat Pański, z 70-ciu apostołów, a zarazem pierwszy biskup Jerozolimy. Prawdopodobnie syn Kleofasa i Marii, jeden z czterech „braci”, bliskich krewnych Jezusa; w ewangelii Mk 15,40 z przydomkiem „Mniejszy”; tradycja przypisuje mu autorstwo listu powszechnego wchodzącego do kanonu Pisma św. Odegrał wielką rolę na tzw. soborze jerozolimskim (Dz 15, 13 nn). Jego wspomnienie jest 23 października, w niedzielę po Bożym Narodzeniu i 4 stycznia.

TROPARION, ton 3.

Byłeś wybrany na apostoła Chrystusa* jako rodzony brat umiłowanego Nauczyciela wiary,* wielce chwalebny Jakubie;* śpiewającym twą chwałę uproś przebaczenie grzechów,* a dla dusz naszych bogate miłosierdzie.

KONTAKION, ton 2.

Usłyszawszy powołujący cię głos boży,* zostawiłeś miłość ojcowską* i ze swoim bratem poszedłeś za Chrystusem, chwalebny Jakubie;* z nim dane ci było widzieć Przemienienie Pańskie.

Służba o apostole wspólna (4).

Apostoł: Dz 12,1-11.